Nauka

DYSLEKSJA ROZWOJOWA

DYSLEKSJA ROZWOJOWA   

  • Są to specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym.
  • Spowodowane są zaburzeniami niektórych funkcji poznawczych, motorycznych i ich integracji, uwarunkowanymi nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego.

LOGOPEDIA

  • Uznaje je za syndrom zaburzeń komunikacji, czyli porozumiewania się językowego za pomocą mowy pisanej ( pisma) w aspekcie odbioru informacji – czytania i nadawania informacji- pisania ( Kaczmarek 1975).

PSYCHOLOGIA I NEUROSPYCHOLOGIA

  • Zaliczają specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu do zaburzeń wyższych czynności psychicznych  i  za A. Łurią wskazują na ich układową i dynamiczną lokalizację w mózgu.

PEDAGOGIKA

  • zalicza dzieci ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu do grup osób o specjalnych potrzebach edukacyjnych,
  • potrzebują one w procesie uczenia się szczególnych warunków, odpowiadających ich indywidualnym możliwością i ograniczeniom :
  • specjalnego programu i indywidualnego tempa jego realizacji,
  • specjalnych metod, nauczyciela o odpowiednim przygotowaniu.

Najczęściej stosuje się termin „dysleksja rozwojowa” dla określenia syndromu specyficznych trudności w uczeniu się   czytania i pisania.

  • DYSLEKSJA – specyficzne trudności w czytaniu;
  • DYSORTOGRAFIA – specyficzne trudności  z opanowaniem poprawnej pisowni (w tym błędy ortograficzne);
  • DYSGRAFIA – niski poziom graficzny pisma;
  • DYSKALKULIA – trudności w uczeniu się matematyki.

U jednej osoby mogą występować wszystkie rodzaje dysleksji rozwojowej, najczęściej zdarza się występowanie dysleksji wraz z dysortografią.

Przyczyny

  • Zaburzenia funkcji percepcyjno motorycznych (spostrzegania wzrokowego, słuchowego, motoryki) i ich współdziałania (integracji percepcyjno motorycznej),
  • funkcji językowych,
  • pamięci (wzrokowej, słuchowej, ruchowej),
  • lateralizacji,
  • orientacji w schemacie ciała i przestrzeni.

W literaturze podawane są następujące koncepcje etiologiczne dotyczące pierwotnych przyczyn dysleksji rozwojowej:

Koncepcja genetyczna  

  • Koncepcja genetyczna zakłada, że przyczyną dysleksji są dyskretne zmiany w centralnym układzie nerwowym, które warunkują zaburzenia funkcjonalne, leżące u podstaw trudności w czytaniu i pisaniu. Nośnikiem tych zaburzeń są patologiczne geny przekazywane z pokolenia na pokolenie. Sądzi się, że dziedziczne uwarunkowania dotyczą 20-30% dzieci dyslektycznych.

Koncepcja organiczna

  • Koncepcja organiczna zakłada, że przyczyną dysleksji są organiczne mikrouszkodzenia struktury tych okolic mózgu, które są odpowiedzialne za czynności czytania i pisania.

Do mikrouszkodzeń może dojść wskutek działania czynników patogennych (chemicznych, fizycznych, biologicznych) na centralny układ nerwowy w okresie prenatalny  i okołoporodowym.

Objawy dysleksji rozwojowej

Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu ujawniają się dopiero w szkole, podczas gdy już     w okresie przedszkolnym można zauważyć objawy, które cechują tzw. dzieci ryzyka dysleksji.

  • opóźniony rozwój mowy;
  • mała sprawność i koordynacja ruchów podczas zabaw ruchowych, samoobsługi, rysowania i pisania (brzydkie pismo);
  • wadliwa wymowa, trudności z wypowiadaniem złożonych słów, błędy gramatyczne;
  • trudności z różnicowaniem głosek podobnych oraz z wydzieleniem sylab, głosek ze słów

i ich syntezą;

  • trudności z wykonywaniem układanek  i odtwarzaniem wzorów graficznych;
  • oburęczność;
  • mylenie prawej i lewej ręki;
  • trudności w czytaniu pomimo dobrej inteligencji oraz braku zaniedbania środowiskowego i dydaktycznego;
  • trudności z opanowaniem poprawnej pisowni: pismo zwierciadlane, mylenie liter podobnych pod względem kształtu (p-b-d-g), liter odpowiadających głoskom zbliżonym fonetycznie, opuszczanie liter, błędy ortograficzne pomimo znajomości zasad ortografii.

DEKALOG RODZICA I NAUCZYCIELA DZIECKA MAJĄCEGO KŁOPOTY  W CZYTANIU I PISANIU  

  • Staraj się zrozumieć dziecko, jego możliwości i ograniczenia, aby zapobiec pogłębianiu się jego trudności szkolnych i wystąpieniu wtórnych zaburzeń emocjonalnych.
  • Spróbuj jak najwcześniej zaobserwować trudności dziecka, skonsultuj się ze specjalistą.
  • Współpracuj z terapeutą dziecka, aby jak najlepiej mu pomagać.
  • Opracuj program indywidualnych wymagań wobec ucznia, dostosowany do jego możliwości.  Bądź wobec dziecka życzliwy i wyrozumiały.
  • Nie traktuj dziecka jak chorego, kalekiego, niezdolnego, złego lub leniwego.
  • Nie wyśmiewaj dziecka w nadziei, że to go zmobilizuje do pracy.
  • Nie łudź się, że w końcu sam z tego wyrośnie.

Literatura:

1.Logopedia- pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, Tom 2

Zaburzenia komunikacji językowej u dzieci   i dorosłych

pod redakcją Tadeusza Gałkowskiego i Grażyny Jastrzębowskiej.

Opole 2003

2.M. Bogdanowicz, O dysleksji, czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu – odpowiedzi na pytania rodziców i nauczycieli, Lublin 1994.

Pokaż więcej

Podobne Artykuły

Back to top button
Skip to content