Dobrym Stracie na Starcie
Co mogą zrobić rodzice pierwszoklasisty, czwartoklasisty
czyli jak pomóc dziecku w „Dobrym Stracie na Starcie”?
Drodzy Rodzice!
1 września za nami. Rozpoczął się nowy rok szkolny. Dla wielu z Państwa to szczególny rok. Wasze dziecko rozpoczyna naukę w szkole albo kontynuuje ją, rozpoczynając kolejny etap edukacyjny – klasę IV.
Pierwszy rok w szkole to dla młodego człowieka wielkie wyzwanie. Właśnie rozpoczyna się nowy etap w jego życiu – długi rejs w nieznane. To czas nowych wrażeń, przeżyć, przygód, doświadczeń, ale również okres wytężonej pracy, nowych obowiązków, określonych zasad i przepisów. Dziecko stoi przed wielkim zadaniem, a jego pomyślne zakończenie, czyli sukces zależy nie tylko od niego samego, ale i również pomocy Rodziców.
Kiedy dziecko idzie do szkoły, zaczyna wymagać się od niego systematycznej nauki, do której nie jest przygotowane i której samo nie podoła. Potrzebuje więc Państwa pomocy, abyście nauczyli je zasad skutecznej nauki, a także stworzyli mu odpowiednie warunki do przyswajania wiedzy.
Dla uczniów klasy IV to także ważna chwila. Od teraz będą uczyli się na kolejnym etapie. Z nowym wychowawcą, nauczycielami, przedmiotami, inną salą. Z większą ilością materiału do opanowania, zadań, pracy. Ze zwiększoną liczbą godzin lekcyjnych w planie lekcji. Pojawią się oceny. Znikną punkty i “minki”. Na każdym przedmiocie obowiązywać będzie określony Przedmiotowy System Oceniania. Wyniki nauczania porównane będą poprzez średnie ocen. Dziecko w klasie IV musi być co raz bardziej samodzielne, odpowiedzialne. Pracować w szybszym tempie. To czas, kiedy dziecko będzie szukało aprobaty u rówieśników. Ta zmiana często wzbudza w dziecku, a także u rodzica poczucie lęku i obawy: „Jak to teraz będzie?”, „Czy da/ dam sobie radę?”. Pomóżmy dziecku w tym czasie w odnalezieniu się, dostosowaniu do nowej sytuacji. Pomagajmy, ale nie wyręczajmy!
Oto kilka wskazówek, które pomogą Państwu i Waszemu dziecku w „Dobrym Stracie na Starcie”:
Miejsce pracy:
- Bardzo ważna jest właściwa organizacja miejsca pracy dziecka, czyli to, gdzie i jak będzie odrabiało zadania i pracę domową oraz uczyło się. Ma to być ciche, spokojne, dobrze oświetlone miejsce. W miarę możliwości, dziecko powinno mieć własne biurko, z odpowiednio dobranym do wzrostu krzesełkiem, półkę na książki. Wszystkie przybory szkolne powinny znajdować w jednym miejscu.
- Jeśli zauważyliście Państwo u swojego dziecka cechy nadpobudliwości, problem z koncentracją uwagi- zadbajcie, aby na biurku znajdowały się tylko przedmioty niezbędne do nauki. Wyłączcie przedmioty, które mogą rozpraszać dziecko (telefon, radio, telewizor itp.). ‘Zapewnij dziecku przy pracy umysłowej bezwzględny spokój”.
Czas pracy:
- Kolejnym ważnym elementem jest organizacja pracy dziecka (tzw. czas pracy). Pozwoli to dziecku w sposób systematyczny, uporządkowany, zgodnie z jego potrzebami przyswoić nowe wiadomości. W tym celu dajcie dziecku zegarek do kontrolowania czasu. Możecie wspólnie z dzieckiem go nastawić. Dajcie mu kalendarz, w którym będzie zapisywać zadane prace domowe oraz inne ważne informacje. Codziennie sporządzajcie listy spraw do załatwienia. Pozwólcie dziecku wykreślać np. na kolorowo każde wykonane zadanie. Pamiętajcie, chwalcie dziecko za każde, nawet drobne, wykonane zadanie.
- Równie istotny jest czas pracy dziecka. Dlatego wyznaczcie określony czas na odrabianie lekcji. Może to być po obiedzie, zabawie, spacerze czy o konkretnej godzinie, ważne jest tylko to, aby dziecko po powrocie ze szkoły miało chwilę odpoczynku i czasu dla siebie. Nie możecie też dopuścić, by odrabiało pracę domową w nocy lub późnym wieczorem.
- Zostawcie dziecku czas wolny na swobodny wypoczynek i niezaplanowane w planie zajęcia.
- Rodzice uczniów klasy IV uświadamiajcie dziecku, jak ważna i potrzebna jest systematyczność w uczeniu się.
Przygotowanie do szkoły:
- W klasie I, pomóżcie dziecku w spakowaniu plecaka do szkoły, zgodnie z planem lekcji.
- Uczeń IV klasy może zrobić to sam. Jednak razem sprawdzajcie, czy jest wszystko potrzebne. Przygotujcie wraz z dzieckiem plan lekcji z zaznaczonymi numerami sal (jeśli klasa będzie miała zajęcia w różnych klasopracowniach). Poproście dziecko, aby sporządziło listę uczących je nauczycieli. Notujcie wszystkie ważne informacje w terminarzu lub na kolorowych karteczkach. Poinformujcie wychowawcę klasy o wszelkich zaleceniach wobec Waszego dziecka (np. ze względu na stan zdrowia). Od samego początku zwracajcie uwagę, aby dziecko notowało, to co ma zadane, pisemnie jak i ustnie- odpytujcie dziecko. Ustalcie razem z nim, że lekcje będzie odrabiać tego samego dnia, w którym są zadane.
Zajęcia dodatkowe:
- Nauka w szkole to nie wszystko, dziecko może również uczestniczyć w różnych zajęciach dodatkowych, np. organizowanych na terenie szkoły. Jednak mają to być takie zajęcia, które sprawiają mu przyjemność i odbywają się niezbyt często – nie zapisujcie dziecka na wszystkie formy zajęć oferowanych przez szkołę pamiętajcie, że Wasz siedmiolatek jest wciąż dzieckiem i musi mieć czas na zabawę, odpoczynek.
- W klasie IV, uczeń ma więcej przedmiotów i materiału do opanowania. Musi poświecić więcej czasu na realizacje swoich obowiązków. Dzieci wciąż jednak potrzebują zabawek, biegania, śmiechu, wygłupiania się, nie przestały być dziećmi. W ten sposób szybko się relaksują, odpoczywają i regenerują. Pozwólcie dziecku oswoić się z nową sytuacją, dopiero później zaproponujcie zajęcia dodatkowe.
Rozmowa:
- Kiedy już odpowiednio zorganizujecie swojemu dziecku miejsce, czas na naukę nie zapomnijcie o innych jego potrzebach. Jedną z nich jest rozmowa.
- Gdy dziecko zaczyna chodzić do szkoły, potrzebuje więcej uwagi, czasu na rozmawianie o tym, co się wydarzyło w szkole, czego nowego się dowiedziało, z kim się zaprzyjaźniło, z czym ma problem. Należy rozmawiać z dzieckiem o różnych rodzajach niebezpieczeństw i sposobach ich unikania – np. o nieotwieraniu drzwi obcym, żeby uważało na bezpańskie psy, o niewkładaniu metalowych przedmiotów do gniazdka elektrycznego. Dziecko powinno wiedzieć, jak być bezpiecznym na drodze i znać konsekwencje nieprzestrzegania przepisów drogowych. Wiedzieć, jak zachować się i korzystać ze środków komunikacji.
- Należy rozmawiać z dzieckiem o szacunku do nauczyciela, kolegów i koleżanek, dbaniu o higienę osobistą oraz rzeczy swoje i innych. Słowem o wszystkim, co dotyczy Waszej pociechy, co jest dla niej ważne i pomocne w tym trudnym pierwszym roku nauki szkolnej lub na kolejnym etapie (klasa IV)
- Czwartoklasista szuka akceptacji u swoich rówieśników. Grupa jest dla niego ważna. „W razie wystąpienia problemów z rówieśnikami postarajcie się Państwo pomóc dziecku znaleźć takie rozwiązanie, które będzie mogło samo zastosować, a dopiero gdyby to nie skutkowało interweniujcie. Dziecko woli być samodzielne, wstydzi się „skarżenia” rodzicom”. Kiedy dziecko odpowiada, że w szkole było ok., ale widzicie, że jest drażliwe, zdenerwowane, ma gorszy nastrój, nie dawajcie za wygraną, po jakimś czasie, przy kolacji zapytajcie co było na jakiejś lekcji (wf, angielski), o kolegów/ koleżanki. Uczeń klasy IV szuka aprobaty klasy, dlatego pamiętajcie, aby sprawy delikatne omawiać dyskretnie zarówno z dzieckiem jak i nauczycielami”. (źródło tekstu: Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Nr 2 w Łomży: “Co mogą zrobić dorośli, aby zapewnić bezpieczne przejście dziecka z klasy III do IV?).
Wsparcie:
- Gdy Wasze dziecko ma problem w nauce, odrabianiu lekcji. Pomóżcie mu, wysłuchajcie, wytłumaczcie. Nie odrabiacie zdań i prac za nie. Po samodzielnie wykonanej pracy domowej sprawdźcie jej poprawność. Wzmacniajcie samodzielność dziecka. Nie utożsamiajcie dziecka z oceną. Dostrzegajcie sukcesy i jego starania oraz zaangażowanie w prace. Podkreślajcie jego mocne strony. Wskazujcie, podpowiadajcie nad czym powinno dalej popracować, co jeszcze wymaga ćwiczeń i powtórzeń. Gdy będziecie sprawdzać pracę dziecka, najpierw skupcie się na tym co jest dobrze. Powiedźcie dziecku, pokażcie te dobre strony, a następnie podpowiedzcie, wskażcie nad czym dziecko powinno jeszcze popracować lub co poćwiczyć. Unikajcie oceniania, zachęcajcie je do samooceny, np. budując komunikaty typu:” „Na ile jesteś zadowolony/ na z efektów swojej pracy? Czy jest coś, co chciałbyś/ chciałabyś może zmienić, poprawić?”. Pozwólcie swojemu dziecku, na zaczynanie odrabiania prac domowych od tych przedmiotów, które lubi.
- Uczeń klasy IV może uczyć się z rówieśnikami- pozwalajcie dziecku na odrabianie lekcji wspólne z kolegami, ale kontrolujcie je.
- Dbając o dobro i sukces swojego dziecka stawiajcie przed nim również wymagania, ale takie, którym będzie ono w stanie sprostać. Interesujcie się nauką dziecka i jego ocenami, sprawdzajcie postępy w różnych dziedzinach.
- Chwalcie dziecko za wysiłek, który wkłada w odrabianie lekcji, a nie za stopnie, które otrzymuje. Nie porównujcie go z rówieśnikami. Każde dziecko jest inne, inaczej się rozwija, ma inne zdolności. Jednym nauka przychodzi łatwiej i szybciej inni potrzebują więcej czasu. Jeżeli dziecko ma z czymś problem, nie krzyczcie na nie, słuchajcie, rozmawiajcie, szukajcie rozwiązania. Zawsze możecie porozmawiać z nauczycielem, pedagogiem szkolnym, jak można ten problem rozwiązać. Jeśli dziecko zachowuje się zgodnie z oczekiwaniami, pochwalcie je. Jeżeli postąpi wbrew nim, stanowczo wyjaśnijcie, dlaczego jego zachowanie jest niewłaściwe. Stawiajcie dziecku cele, które może osiągnąć i uczcie je tego samego.
- Bądźcie w stałym kontakcie z wychowawcą klasy. Od razu na początku roku szkolnego spotkajcie się z nim i opowiedzcie o swoim dziecku: co lubi, czego się boi, z czym ma trudności, co zachęca je do pracy, jakie miało wcześniej problemy. Nowy wychowawca powinien mieć o dziecku jak najwięcej informacji.
Drodzy Rodzice! Wspierajcie swoje dziecko, akceptujcie takim, jakim jest. A kiedy statek dobije do portu, okaże się, że sukces Państwa dziecka to Wasz sukces. Powodzenia.
- Pomocny materiał https://www.nowaera.pl/dla-rodzica/strona-glowna/kryzys-czwartoklasisty
S.S
Na podstawie materiałów:
1.. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Nr 2 w Łomży: “Co mogą zrobić dorośli, aby zapewnić bezpieczne przejście dziecka z klasy III do IV?
- „Nauka szkolna – problem dziecka czy rodzica?”. Aleksandra Karasowska 2002. Remedium. Szkoła Karasowskiej, Nauczyciel z pasją. PoRady 1- Jak motywować dziecko do nauki, pedagog, coach T. Tymrakiewicz, pedagog, trener E.Sitko
- https://psp4swidwin.pl/files/wskazania-dla-rodzicow-uczniow-kl.-IV.pdf